یکی از مشکلات شایع در استفاده از کنتاکتورها رگباری زدن آنها است. در این مطلب با ما همراه باشید تا با دلیل این اتفاق و راههای جلوگیری و رفع آن آشنا شویم.
دلیل رگباری زدن کنتاکتور چیست؟
یکی از پرمصرفترین تجهیزات در صنعت برق کنتاکتور است. اما تابهحال اسم کنتاکتور را شنیدهاید یا چیزی دربارهي آن خواندهاید؟ پس در ادامهی مقاله با ما همراه باشید تا باهم دربارهی کنتاکتور و علت رگباری زدن آن بیشتر بدانیم. ما در این مقاله سعی بر این داریم تا به صورت خاص علت رگباری زدن کنتاکتور زیمنس را مورد بررسی قرار دهیم ولی با توجه به اینکه طریقه کارکرد و این خطا در کنتاکتور ها به صورت کلی یکسان است شما می توانید از دستور العمل های این مقاله برای سایر کنتاکتور ها هم استفاده کنید .
برای خرید کنتاکتور زیمنس می توانید به فروشگاه داماس زیمنس مراجعه کنید و یا به صورت غیر حضوری سفارش خود را ثبت کنید.
کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور یک کلید کنترلشدهی الکتریکی است که برای کلید زنی مدارهای قدرت استفاده میشود. کنتاکتور بهطورمعمول توسط مداری که قدرت بسیار پایینتری نسبت به مدار کلید زدهشده دارد کنترل میشود، مثل آهنربای الکتریکی سیمپیچ 24 ولتی که سوییچ موتور 230 ولتی را کنترل میکند.
بهعبارتدیگر، کنتاکتور وسیلهاي است که در آن با استفاده از خاصیت الکترومغناطیس تعدادي کنتاکت به یکدیگر وصل یا از یکدیگر جدا میشوند. از این خاصیت جهت قطع و وصل و یا تغییر اتصال مدار استفاده میشود. هر کنتاکتور معمولاً داراي سه کنتاکت اصلی براي مدار میباشد.
کنتاکتور از دو هسته E شکل تشکیل میشود که یکی ثابت و دیگری متحرک است. در میان هستهي ثابت یک سیمپیچ قرار دارد که با عبور جریان از آن نیرویی ایجادم شود که هسته متحرک را به هستۀ ثابت متصل میکند. با حرکت هستهي متحرک، تعدادی از کنتاکتهای باز، بسته و تعدادی از کنتاکتهای بسته، باز میشوند.
وظیفه کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور در دستگاههایی استفاده میشود که باید بهطور مکرر با قطع و وصل مدار خاموش و روشن شود. در این دستگاههای الکتریکی، کنتاکتور خطوط تغذیه توان که به بار ختم میشوند را قطع و وصل میکند. در کنتاکتور یک قسمت از هسته متحرک بوده و توسط فنری از قسمت ثابت جدا نگه داشته میشود و یک سری کنتاکت عایقشده از یکدیگر به آن متصلاند و با آن حرکت میکنند. در قسمت ثابت هسته نیز یک سری کنتاکت دیگر، ثابت هستند. در حالت وصل، تیغۀ متحرک کنتاکتور تحت نیروی دائم الکترومغناطیسی بوده و با کنتاکت ثابت در تماس است.
جریان برق بهطور دائم در سیمپیچ تولیدکننده نیروی مغناطیسی برقرار است و تیغهي محرک کنتاکتور را با فشار مناسب در حالت وصل و تماس با کنتاکت ثابت حفظ میکند. در صورت کاهش ولتاژ و یا قطع جریان در بوبین، نیروهای فنرها باعث میشود که کنتاکت متحرک بهطور اتوماتیک در موقعیت قطع قرار بگیرد و جریان برق قطع شود. زمانی که به خاطر فقدان ولتاژ، جریان قطع شود، تیغهها تحت تأثیر نیروی فنر از کنتاکتهای ثابت جداشده، جریان تغذیه موتور را قطع میکند که به این وضعیت، آزاد شدن کنتاکتور گفته میشود. بهعبارتدیگر، تعدادی از کنتاکتهای باز، بسته و از کنتاکتهای بسته، بازخواهند شد. چون لازم است که از تمام کنتاکتهای کنتاکتور جریان یکسانی عبور کند، کنتاکتورهای استانداردشده معمولاً سه کنتاکت اصلی برای مدار فرمان دارند.
هرگونه اشکال در عملکرد هایی که در این بخش گفته شده باعث بروز خطا در مدار خواهد شد درباره این علایم و خطا هایی که می توان از کنتاکتور دریافت کرد (علائم خرابی کنتاکتور) در مقاله زیر به صورت کامل توضیح داده شده برای مشاهده این مقاله می توانید روی بخش مورد نظر کلیک کنید.
کنتاکتور از چه اجزایی تشکیل شده ؟
تمام کنتاکتورها از سه بخش اصلی تشکیلشدهاند که عبارتاند از: تیغه یا کنتاکت، بوبین یا سیمپیچ یا رله و محفظه یا قاب عایقبندی این موارد دارای یک سری لوازم جانبی مانند کنتاکتهای کمکی هستند؛ که در ادامه به هرکدام از این اجزا میپردازیم.
1. تیغه کنتاکتور
تیغههای کنتاکتور به دو نوع قدرت و فرمان تقسیم میشوند. تیغههای قدرت یا همان کنتاکتهای اصلی، که جریان بخش قدرت از آنها عبور میکند و تیغههای فرمان یا همان کنتاکتهای فرمان، که برای بخش فرمان استفاده میشوند. کنتاکتهای فرمان به دو صورت در حالت عادی باز و در حالت عادی بسته بر روی بدنه کنتاکتور قرار دارند. این تیغهها بعد از هر بار تحریک سیمپیچ، به حالت عکس خود تغییر وضعیت میدهند.
2. کویل یا بوبین کنتاکتور
کویل یا بوبین یا سیمپیچ، یک هسته مغناطیسی سیمپیچی شده است که وظیفهی باز و بسته شدن کنتاکتها را با ایجاد نیروی مغناطیسی لازم برای اتصال فیزیکی تیغههای هادی بر عهده دارد.
در مقاله این با عنوان علائم خرابی کنتاکتور به صورت کامل این مورد که خرابی بوبین چگونه می تواند باعث بروز اشکال در کارکرد کنتاکتور شود توضیح داده ایم .
3. محفظه عایقی کنتاکتور
عایقبندی کنتاکتها بهوسیلهی مواد عایق مانند باکالیت و نایلون انجام میشود. این عایقبندی بهعنوان ایزوله و همچنین قاب محافظ و نگهدارنده جهت حفاظت کاربر در برابر برقگرفتگی و همچنین ایجاد محفظهای جهت حفاظت از غبار، چربی، آب و گردوخاکی که ممکن است در هوا موجود باشد، طراحیشده است.
عایق هایی که در کنتاکتور زیمنس مورد استفاده قرار گرفته از بهترین مواد اولیه تهیه شده و به طور کلی یکی از ویژگی های کنتاکتور های زیمنس که باعث وجه تمایز این برند کنتاکتور با سایر کنتاکتور ها می شود همین کیفیت مواد اولیه و تکنولوژی ساخت این محصول است .
مزیتهای استفاده از کنتاکتور نسبت به کلید چیست؟
- قابلیت قطع و وصل در دفعات زیاد را داد.
- امکان کنترل مصرفکننده از راه دور و از چندین محل و برای مراحل مختلف کار مصرفکننده دارد.
- قابلیت اتوماتیک کردن مدار فرمان با استفاده از کنتاکتورها را دارا میباشد.
- عمر مکانیکی کنتاکتور بیشتر از کلیدها است. (در کنتاکتور به علت عدم ساییدگی کنتاکتها روی یکدیگر در هنگام قطع و وصل، فرسودگی و استهلاک کمتری در طول زمان رخ میدهد)
- سرعت قطع و وصل با طراحی مدار فرمان مناسب بالا میرود.
- با استفاده از کنتاکتور، پس از رفتن برق و وصل مجدد آن، جهت راهاندازی نیاز به استارت میباشد درصورتیکه با استفاده از کلید، خطرات ناشی از وصل ناگهانی وجود دارد.
- حفاظت دستگاهها توسط کنتاکتور، مناسبتر و مطمئنتر و ایمنتر است و ازلحاظ اقتصادی بهصرفهتر است.
- قابلیت اتصال به پی آل سی (PLC) را دارد.
علت قطع و وصل شدن و رگباری زدن کنتاکتور چیست؟
هنگامیکه کنتاکتورها به دلایل مختلف عملکرد صحیحی نداشته باشند و قطع و وصل شوند، پیدا کردن علت خطا و رفع آن از اهمیت ویژهای برخوردار میشود.
علل مختلف خرابی و قطع و وصل شدن کنتاکتور یا به عبارتی رگباری زدن کنتاکتور عبارتاند از:
جذب نکردن کنتاکتور
این مشکل که سبب رگباری زدن کنتاکتور می شود، میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- قطعشدگی در مدار فرمان
- صحیح نبودن عملیات اتصال کنتاکتهای شستی یا میکروسوئیچ
- عمل نکردن تایمر یا کلید اتوماتیک
- کاهش ولتاژ تغذیه کنتاکتور
راه حل برای جذب نکردن کنتاکتور و رگباری زدن
- برای رفع قطعی مدار باید چند فاکتور را کنترل کرد، ازجمله فیوز مدار فرمان و سیمهای رابط.
- برای رفع مشکل اتصال نادرست کنتاکتهای شستی باید کنتاکتها را تمیز و یا تعویض کنید.
- برای رفع کم شدن ولتاژ تغذیه کنتاکتور، از بویین با ولتاژ مناسب استفاده کنید.
- در راستای رفع عمل نکردن تایمر کنتاکتور باید دو فاکتور را کنترل کنید، یکی مدار تغذیه تایمر و دیگری کنتاکت تایمر.
جذب موقت کنتاکتور و سپس قطع شدن آن
این مشکل میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- نگه نداشتن مدار توسط کنتاکت کمکی
- قطعشدگی مقاومت ترمز در جریان مستقیم کنتاکتور
راه حل برای جذب موقت کنتاکتور
برای نگهداشتن مدار باید اتصالات را کنترل کنید و کنتاکتها را تمیز کنید.
اگر مقاومت ترمز قطعشده است باید در فکر تعمیر یا در حد لزوم تعمیر کردن باشید.
قطع مدار فرمان در زمان وصل فیوز
این مشکل میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- سوختگی پیچ کنتاکتور
- وجود اتصال کوتاه در مدار فرمان یا شستیها
در هنگام بروز اتصال کوتاه در مدار باید این اتصال را برطرف کنید و در زمان سوخته شدن بویین تنها راه رفع تعویض کردن بویین میباشد.
سوختن بویین کنتاکتور
این مشکل میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- وجود فاصله هوایی در مدار هسته
- صحیح بسته نشدن مدار هسته
- تغذیه نشدن بویین کنتاکتور با ولتاژ نامی
- دارا بودن اتصال حلقه در بویین کنتاکتور
- باز نشدن مقاومت ترمز کنتاکت کمکی در جریان مستقیم
- اتصالی کردن مقاومت ترمز در جریان مستقیم
راه حل و دلیل سوختن بوبین و رگباری زدن کنتاکتور
برای مطمئن شدن از نبودن هیچ فاصلهای در میان هستهها باید مسیر حرکت قطبها را تمیز کنید. برای این کار میتوانید از بنزین استفاده نمایید.
استفاده کردن از بویین مناسب کنتاکتور از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد.
تنها راه برای از بین بردن اتصال حلقه تعویض بویین میباشد.
اگر در جریان مستقیم، کنتاکت کمکی مقاومت ترمز باز نمیشود، کنتاکتهای کمکی را کنترل، تعمیر یا حتی تعویض کنید.
اتصالی کردن مقاومت ترمز با تعویض آن رفع میشود.
شنیده شدن صدا پس از جذب کنتاکتور
- بسته نشدن مدار هسته
- گذاشتن اشتباهی حلقه اتصال کوتاه بر روی سطح قطبها در هنگام مونتاژ
- قطع شدن اتصال کوتاه بر روی هسته
راه حل
با بنزین یا تری کلراتین سطح قطبها و مسیر حرکت هستهها تمیز را کنید تا مدار هسته بسته شود.
اگر در هنگام اتصال حلقه آن را اشتباه گذاشتید، دوباره هسته را خارج کرده و دوباره جا بزنید.
حلقه اتصال کوتاه هسته را کنترل، تعمیر یا تعویض کنید تا قطعی اتصالی کوتاه رفع شود.
قطع نشدن کنتاکتور
- پایان عمر کنتاکتور
- بهصورت تصادفی قطعات اتصال کنتاکتور به یکدیگر جوش خورده باشند.
- در سیمهای رابط المانهای مدار، اتصال کوتاه و یا در چند نقطه اتصالی زمین رخداده است.
- اتصالی کردن کنتاکتهای تایمر
- باز شدن کنتاکت تایمر
راه حل پیشنهادی برای رفع مشکل قطع نشدن کنتاکتور
با پایان عمر کنتاکتها باید آن را بازکرده و کنتاکتهای جدیدی جایگزین کنید.
سیمها را کنترل کنید و اتصالیهای رابط المانهای مدار را برطرف کنید.
کنتاکتهای تایمر را تمیز کنید تا دیگر باز نشوند.
خرید کنتاکتور زیمنس
کنتاکتور خازنی 50کیلو وار 3RT1647 زیمنس
4,000,000 تومان
کنتاکتور 135 آمپر 3RT1054-6AP36 زیمنس
5,700,000 تومان
426
کنتاکتور 150 آمپر 3RT1055-6AP36 زیمنس
6,600,000 تومان
339
کنتاکتور 10 آمپری3RT1026-1AP00 زیمنس
استعلام قیمت
341
کنتاکتور 17 آمپر 3RT1025-1AP00 زیمنس
استعلام قیمت
434
کنتاکتور 9 آمپر 3RT1023-1AP00 زیمنس
استعلام قیمت
311
کنتاکتور 12 آمپر 3RT1024-1AP00 زیمنس
استعلام قیمت
319
کنتاکتور زیمنس مدل 3RT1017
استعلام قیمت
151
سخن پایانی
ما در این مقاله سعی کردیم تا با در نظر گرفتن تمام جوانب و همچنین استفاده از دانش متخصصین گروه داماس زیمنس (نمایندگی زیمنس) تمام عواملی که منجر به رگباری زدن کنتاکتور می شود را بررسی کنیم .
سئوالات و پیشنهادات خود درباره مطلب علت رگباری زدن کنتاکتور را از بخش نظرات این مقاله با ما درمیان بگذارید تا در اسرع وقت با شما ارتباط بکیریم.