هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
ضرورت استفاده از سافت استارتر برای پمپ آب
دسته بندی:
آموزش ,
یکی از تجهیزات جانبی الزامی که می‌تواند باعث کارکرد بهتر و طول عمر بیشتر پمپ آب شود سافت استارتر است. در این مقاله همراه ما باشید تا با دلایل الزام استفاده از این دستگاه برای پمپ آب بیشتر آشنا شویم.
ضرورت استفاده از سافت استارتر برای پمپ آب
همان‌طور که ممکن است بدانید موتورهای الکتریکی اغلب جریان راه‌اندازی بالایی دارند که این امر می‌تواند منجر به صدمه رسیدن به مدار و کاهش طول عمر موتور شود.
به همین دلیل برای جلوگیری از این امر روش‌های مختلفی برای راه‌اندازی موتورهای الکتریکی طراحی‌شده است که یکی از آن‌ها استفاده از سافت استارتر پمپ آب است.
در این مقاله ما می‌خواهیم به بررسی ضرورت استفاده از سافت استارتر برای پمپ آب بپردازیم پس با ما همراه باشید.
سافت استارتر چیست و چگونه عمل می‌کند؟
سافت استارتر درواقع دستگاهی برای راه‌اندازی نرم و تدریجی الکتروموتور است. هنگامی‌که یک موتور الکتریکی مستقیما به شبکه‌ي برق وصل می‌شود جریان راه‌اندازی زیادی از شبکه می‌کشد و همین امر عمر مفید موتور و اتصالات و کوپلینگ‌های مکانیکی و بار را کاهش می‌دهد. درنتیجه هنگام راه‌اندازی مستقیم الکتروموتورها به شبکه‌ی برق، به لحاظ مکانیکی به اجزای دوار فشار زیادی وارد می‌شود.
اگر زمان راه‌اندازی الکتروموتور از روش راه‌اندازی مستقیم استفاده شود، الکتروموتور جریانی معادل ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی از شبکه می‌کشد. اما سافت استارتر یا راه‌انداز نرم جهت محدود کردن مقدار جریان مصرفی موتور، مقدار ولتاژ و مقدار جریان را کنترل می‌کند و درنتیجه در لحظه‌ی راه‌اندازی دیگر افزایش جریان وجود نخواهد داشت.
اصلی‌ترین بخش سافت استارتر یک تریاک است که آن برای محدود کردن ولتاژ اعمالی به موتور، طراحی‌شده است. تریاک دارای دو تریستور پشت‌به‌پشت یا SCRs (Solid State Relays) است.
این تریستوها شکل موج را برش زده و مقدار ولتاژ را در لحظه‌ی راه‌اندازی کم می‌کنند تا به‌تبع گشتاور و جریان نیز کاهش یابند.
به همین خاطر است که زمانی که موتور با استفاده از سافت استارتر راه‌اندازی شود، هیچ ضربه‌ای به موتور وارد نمی‌شود و موتور به‌آرامی راه‌اندازی می‌شود.
سافت استارتر چه کاربردهایی دارد؟
سافت استارترها کاربردهای متنوعی دارند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- استفاده در انواع پمپ‌ها ازجمله سافت استارتر برای پمپ آب
- استفاده در فن
- استفاده در کمپرسور
- استفاده در میکسر
- سنگ‌شکن و آسیاب
- استفاده در نوار نقاله
- استفاده در همزن
پمپ آب چیست؟
پمپ آب در واقع یک وسیله‌ی مکانیکی است برای جابجایی و انتقال انواع مایعات که با افزایش فشار، منجر به جابجایی مایعات به ارتفاع بالاتر یا حتی پایین‌تر می‌شود.
به عبارت دیگر، پمپ آب دستگاهی است که مایعات و گاهی اوقات دوغاب را با عمل مکانیکی که اغلب از انرژی الکتریکی به انرژی هیدرولیک تبدیل می‌شود، حرکت می‌دهد. پمپ آب غالبا در محل‌های ساختمانی برای آب‌گیری یا جابه‌جایی آب اضافی انباشته‌شده مورداستفاده قرار می‌گیرد. آب ممکن است به دلیل بارش شدید باران یا بالا آمدن سطح آب‌های زیرزمینی باشد و وجود پمپ آب این امکان را ایجاد می‌کند که بتوان به‌سرعت آب را برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی جابه‌جا کرد.
ضرورت استفاده از سافت استارتر برای پمپ آب چیست؟
همان‌طور که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم به‌طورکلی به این دلیل از سافت استارتر پمپ آب استفاده می‌کنیم که اولا هنگام راه‌اندازی موتور، جریان به میزان زیادی محدود شود و بدین ترتیب از تنش‌های الکتریکی وارده به شبکه و موتور جلوگیری شود. دوما جریان راه‌اندازی یک موتور الکتریکی هنگام اتصال مستقیم به شبکه برق حدود ۶ برابر جریان اسمی موتور است. یعنی موتوری که جریان اسمی آن 100A است هنگام راه‌اندازی با اتصال مستقیم به شبکه برق 600A از شبکه جریان می‌کشد، اما سافت استارتر گشتاور یا نیروی دورانی اضافی را به موتور و پمپ محدود می‌کند و جلوی بسیاری از مشکلات مکانیکی و استهلاک بعدی را می‌گیرد.
حال بیایید به‌صورت اختصاصی به ضرورت و کاربرد سافت استارتر برای پمپ آب بپردازیم. در برخی از پمپ‌ها همانند پمپ‌های شفت و غلاف که در آبیاری استفاده می‌شوند، قطعات چرخنده‌ي زیادی وجود دارد.
تنش‌های مکانیکی‌ای که هنگام راه‌اندازی به وجود می‌آید می‌تواند عمر این قطعات را کاهش دهد. به‌عنوان‌مثال در چاه‌های عمیق آب کشاورزی، ممکن است آب دچار تلاطم دورانی ناگهانی شود.
این تلاطم‌ها می‌توانند به جداره برخی از چاه‌های عمیق که از جنس ماسه هستند آسیب برسانند و درنتیجه عمر مفید چاه را کاهش دهند.
برای جلوگیری از چنین اتفاقی از سافت استارتر پمپ آب به‌منظور دور گرفتن تدریجی موتور و پمپ استفاده می‌شود. با محدود کردن سرعت راه‌اندازی در پمپ آب، پدیده‌ي کاویتاسیون راه‌اندازی نیز تحت کنترل قرار می‌گیرد.
کاویتاسیون دقیقا چیست؟
کاویتاسیون درواقع بروز حباب‌هایی هوایی است که به خاطر بخارآب ناشی از کاهش فشار (یا خلأ) در پمپ آب و شتاب سریع ایجاد می‌شوند. این حباب‌ها بعد از دور گرفتن پمپ و جبران فشار می‌ترکند و باعث خوردگی تدریجی پره‌ها می‌شوند.
یکی از دلایل اصلی ایجاد کاویتاسیون، استارت ناگهانی پمپ و دور گرفتن سریع پره‌ها است. این امر باعث می‌شود در پشت پره‌ها خلأ درست شود و آب در داخل آن فضا به‌سرعت تبخیر شود. ترکیدن حباب‌های بخار و شتاب ذرات آب اطراف آن با پره‌ها بسیار خورنده است.
اما زمانی که از سافت استارتر پمپ آب استفاده می‌شود به دلیل اینکه سرعت راه‌اندازی پمپ محدود می‌شود، از
کاویتاسیون نیز جلوگیری می‌شود.
تا اینجا در مورد کاربرد سافت استارتر برای پمپ آب توضیح دادیم. ولی نه‌تنها هنگام راه‌اندازی بلکه در هنگام توقف پمپ نیز سافت استارتر پمپ آب می‌تواند بسیار مفید ظاهر شود. اما برای آگاهی از کاربرد سافت استارتر برای پمپ در زمان توقف پمپ ابتدا باید با اصطلاح هد بالا آشنا شوید.
هد بالا چیست؟
یک پمپ آب را تصور کنید، که آب را از یک موقعیت پایین به ارتفاع بالاتر هدایت می‌کند. به این اختلاف سطح هد می‌گویند. این پمپ آب در هنگام توقف ممکن است اختلالات زیادی درست کند. زیرا پمپ آب ناگزیر است به سیال (ازجمله آب) به میزانی انرژی جنبشی بدهد تا بتواند به آن اختلاف ارتفاع غلبه کند. حالا تصور کنید این پمپ، با قطع کردن کنتاکتور ورودی ناگهان خاموش شود. در چنین وضعیتی آبی که در لوله‌ها جریان دارد و دارای انرژی پتانسیل بالایی بسته به هد پمپ است، به‌طور ناگهانی به‌طرف پمپ سرازیر می‌شود. این آب پس از برخورد به پمپ که به آن کله قوچی گفته می‌شود مجددا به عقب رانده‌شده و این سیکل چندین بار تکرار می‌شود تا آنکه بالاخره انرژی آب تمام شود.
این ضربه‌های مکرر و نوسانات بعدی، هم به پمپ و هم به لوله‌ها آسیب می‌زند. این آسیب به‌قدری جدی است که برای کنترل آن همواره از تجهیزات مکانیکی استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال ممکن است از یک انباره هوایی برای جلوگیری از ضربه کله قوچی استفاده کنند؛ و یا قبل از خاموش کردن پمپ ابتدا یک شیر برقی را در خروجی پمپ ببندد، که تازه در این صورت تنها پمپ حفاظت می‌شود، و هنوز مشخص نیست تکلیف نوسانات اعمال‌شده به لوله‌ها و فیتینگ‌ها چه می‌شود.
حال سافت استارتر پمپ آب چگونه این مشکل را حل می‌کند و چگونه از ضربه‌ي کله قوچی جلوگیری می‌کند؟ درواقع سافت استارتر با توقف تدریجی پمپ باعث می‌شود که انرژی و پتانسیل آب به‌تدریج میرا شود و این‌گونه علاوه بر جلوگیری از ضربه، از نوسانات مکانیکی بعدی هم جلوگیری می‌کند. پس سافت استارتر پمپ آب نقش یک توقف نرم را بازی می‌کند.
مزایای استفاده از سافت استارتر برای پمپ آب چیست؟
- استارت و استوپ پمپ بدون ضربه
- افزایش قابلیت اطمینان و راندمان سیستم
- شتاب‌گیری و شتاب‌دهی نرم و بدون پله پمپ
- کاهش هزینه‌ها، به‌خصوص هزینه‌های مربوط به تعمیر و نگهداری
- حذف جریان هجومی و گشتاور لحظه‌ای در زمان استارت
- محدود کردن فرورفتگی ولتاژ و افت ولتاژ خط
- کاهش سایز کابل‌ها و جریان کلیدهای اتصال به شبکه به علت کاهش جریان پمپ
- قابلیت راه‌اندازی ضربه‌ای برای بارهای سنگین و کاربردهایی که تحت بار راه‌اندازی می‌شوند
- افزایش طول عمر پمپ به علت حذف پیک‌های جریان و گشتاور
سلام الان کاربرد سافت استارتر و اینورتر برای موتور برق یکسانه یا فرق میکنه ؟
این کاربرد ضربه گیر بودن رو خوب اینورتر هم داره
کاربرد سافت استارتر ها و اینورتر ها همپوشانی زیادی داره منتها هر کدوم نسبت به اون یک یه سری مزیت ها داره و این بستگی به کاربردی هست که شما میخواین از هرکدوم از این اجزا
و نکته بعدی اینه که هزینه سافت استارتر نسبت به هزینه اینورتر کمتر در میاد
این مهندسی که اومد برای ما پمپ وصل کرد یه سافت آشغال انداخت زد موتورمون رو سوزوند