وقتی صحبت از مدیریت نیرو، کنترل راهاندازی و توقف موتورهای الکتریکی میشود، صنایع دو …
وقتی صحبت از مدیریت نیرو، کنترل راهاندازی و توقف موتورهای الکتریکی میشود، صنایع دو گزینه پیشروی خود دارند: اینورترها و سافت استارترها. هر دو دستگاه ویژگیها و مزایای منحصربهفرد خود را دارند که برای رفع نیازهای مختلف در هر صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله، تفاوت سافت استارتر و اینورتر را بررسی میکنیم و به شما کمک خواهیم کرد تا دریابید که بهترین دستگاه برای خط تولید شما کدام است.
سافت استارتر چیست؟ نقش سافت استارتر در حفاظت از تجهیزات
سافت استارتر همانطور که از نامش پیداست، به موتور کمک میکند تا به آرامی روشن یا خاموش شود. زمانی که موتور راهاندازی میشود، شدت جریان بالا میرود و به پیک گشتاور میرسد. در این هنگام ممکن است ضربههای ناگهانی به آن وارد شود یا در طول زمان از کار بیفتد. این وسیله بهتدریج ولتاژ موتور را افزایش یا کاهش میدهد تا جریان نیرو به نرمی از دستگاه عبور کند و در نتیجه از سایش، خرابی موتور یا تجهیزات متصل به آن جلوگیری میکند. سافت استارتر بیشتر هنگام راهاندازی موتور کاربرد دارد.
همچنین، زمانی از آن استفاده میشود که سیستم مکانیکی دستگاه نیاز به استارت ملایمی دارد و لازم است تنشهای شروع به کار آن در نوار نقالهها، تسمهها یا چرخدندهها به حداقل برسد. قیمت سافت استارتر بالا است، اما به دلیل سهولت و سادگی استفاده، کاربرد زیادی در صنایع دارد. از این گذشته، این وسیله فضای کمتری را نسبت به درایوهای اینورتر اشغال میکند، بنابراین در محیطهایی که فضا کم است، از آن بهره میگیرند. سافت استارتر در صنایع فولاد (کارخانجات نورد و خطوط فرآوری)، لاستیک و پلاستیک، کاغذ و خمیر، تولید قند، طرح تامین آب، عملیات کاربردی ماشین ابزار، صنایع سیمان و صنایع نساجی کاربرد زیادی دارد.
اینورتر چیست؟ نقش اینورتر در کنترل موتور
اینورتر که به عنوان درایو فرکانس متغیر (VFD) نیز شناخته میشود، یک دستگاه الکترونیکی است که فرکانس و ولتاژ منبع تغذیه موتور را تغییر میدهد. این وسیله قادر است سرعت و گشتاور را به طور دقیق کنترل کند و برای صنایعی که به سرعت و شتاب قابل تنظیم احتیاج دارند، فوقالعاده ایدهآل است. اینورترها مدلهای متنوعی دارند و اغلب در عملیاتی که نیاز به حفظ جریان ثابت دارند، مورد استفاده قرار میگیرند. از آنجاییکه این وسیله میتواند با سرعت کمتری کار کند، انرژی کمتری هم مصرف کرده و در هزینهها نیز صرفهجویی میکند.
یک درایو فرکانس متغیر امکان راهاندازی، شتاب و توقف را با سرعت کنترل شده ارائه میدهد که برای کاهش نوسانات فشار در سیستمهای لولهکشی نیز مناسب است. همچنین از آن برای کاربردهایی مانند آسانسور، پله برقی و تجهیزات صنعتی مثل میکسر، آسیاب و سنگشکن هم بهره میبرند. این دستگاه دارای سیستم تشخیص خودکار، حفاظت پیشرفته از اضافه بار، امکان برنامهنویسی نرمافزاری، ورودی و خروجی دیجیتال و آنالوگ و رله است. اینورتر عملکردی شبیه PLC دارد. این درایو نیز قیمت بالایی دارد، اما قابلیت تطبیقپذیری آن با هر موتور و پتانسیلاش برای صرفهجویی در مصرف انرژی باعث شده تا به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد. از دیگر کاربردهای اینورتر میتوان به بویلرها و فنها، برجهای خنککننده، ماشینآلات چوب، توزین، اکسترودرها، جرثقیل و بالابر، ماشینآلات قالبگیری تزریقی، غلتک و پارکینگهای طبقاتی اشاره نمود.
سافت استارتر چگونه کار میکند؟ قابلیت جدید تنظیم ولتاژ در اتوماسیون صنعتی
این وسیله از تریستورهای نیمه هادی برای کنترل ولتاژ استفاده میکند. یک جفت تریستور با آرایش پشت به پشت هم در سافت استارتر قرار گرفته که جریان را در هر دو جهت کنترل میکند. یک سافت استارتر سه فاز، شش تریستور دارد که کاهش ولتاژ را در هر سه فاز به طور همزمان انجام میدهند. سه ترمینال در تریستور وجود دارند: کاتد (منفی)، آند(مثبت) و گیت(کنترل). هنگامی که سیگنال گیت اعمال شده و تریستور فعال میشود، جریان جاری میشود. برای تعیین میزان ولتاژ مجاز تریستور، میتوان زاویه سیگنال گیت را تغییر داد. این امر هجوم جریانی که به موتور میرسد را کم میکند.
درایو فرکانس متغیر چطور کار میکند؟ فناوری نوآورانه اینورترها
این درایو یک استارتر موتور مبتنی بر یک نیمه هادی است. این وسیله علاوه بر راهاندازی موتور و توقف ایمن الکتروموتورها، سرعت موتور را در حین عملیات به طور کامل کنترل کرده و آن را تغییر میدهد. بنابراین، نه تنها ولتاژ تغذیه، بلکه فرکانس آن را نیز همزمان تحت کنترل دارد. در درایو VFD، سه مدار وجود دارد: یکسوکننده یا رکتیفایر، فیلتر DC و اینورتر. مدار یکسوکننده ولتاژ خط AC را به DC تبدیل میکند و سپس آن را از فیلتر DC عبور میدهد. با استفاده از مدار اینورتر، ولتاژ DC به AC تبدیل میشود. از آنجاییکه VFD قادر است سرعت موتور را در حین کار تغییر دهد، عمدتاً در عملیاتی استفاده میشود که سرعت موتور باید هر از گاهی تغییر کند.
تفاوت سافت استارتر و اینورتر چیست؟ پیمایش در دنیای درایوها و سافت استارترها
اکنون که به شناخت اولیهای از این دو وسیله رسیدهایم، کمی عمیقتر به تفاوت درایو و سافت استارتر و کاربردهای خاص هریک از آنها میپردازیم.
- اینورترها در صنایعی استفاده میشوند که نیاز به کنترل سرعت متغیر دارند، مانند سیستمهای HVAC، پمپها، کمپرسورها و تسمه نقاله. اینورتر با تنظیم فرکانس موتورهای الکتریکی، صنایع را قادر میسازد تا علاوه بر صرفهجویی در مصرف انرژی، عملکرد کلی دستگاه را بهینهسازی کرده و فشارهای مکانیکی روی آن را کاهش دهند. این وسیله همچنین ویژگیهای اضافهای مانند حفاظت از جریان بیش از حد، عیبیابی و ترمز داخلی را ارائه میدهد.
- از سوی دیگر، سافت استارتر در دستگاههایی مورد استفاده قرار میگیرد که نیاز به راهاندازی با ولتاژ کاهش یافته دارند. ماشینآلات سنگین، سنگشکنها، آسیابها و پمپهای گریز از مرکز بزرگ از جمله این دستگاهها هستند. سافت استارتر از هجوم جریان زیاد در هنگام روشن کردن موتور که باعث افت ولتاژ و قطع برق میشود، جلوگیری میکند. صنایع با بهرهگیری از این وسیله راهاندازی روان و کنترل شده موتورها را خواهند داشت که عمر آن را طولانیتر میکند. همچنین، هزینههای تعمیر و نگهداری را به حداقل میرساند و قابلیت اطمینان را افزایش میدهد.
بیشتر بخوانید: خرید سافت استارتر زیمنس
تفاوت درایو و سافت استارتر از نظر قیمت؛ بررسی هزینه درایو و سافت استارتر
از لحاظ قیمت، این دو دستگاه تفاوتهای زیادی با هم دارند. درایو VFD قطعات بسیار پیچیدهتر و با کیفیت بالاتری دارد که مسئولیت انتقال برق به موتور را بر عهده گرفتهاند. بنابراین، قیمت این وسیله از دیگری بیشتر است. سافت استارترها به عنوان یک قطعه کمکی قیمتی معقولتر دارند و برای روشن کردن موتور در شرایط خاصی استفاده میشوند. بنابراین، تفاوت سافت استارتر و اینورتر در قیمت، زیاد است، اما هر کدام به نوبه خود در صنایع مختلف کاربردهای مفیدی دارند که استفاده از آنها را ضروری کرده است.
جدول زیر به درک تفاوت درایو و سافت استارتر کمک میکند:
سافت استارتر | اینورتر |
از تریستور برای تنظیم ولتاژ AC استفاده میکند. | جریان AC را به DC و دوباره به AC با مقدار جریان مورد نیاز تبدیل میکند. |
موتور بر پایه نیمه هادی دارد که موتور القایی را به خوبی راهاندازی و متوقف میکند. | موتور نیمه هادی دارد که موتور القایی را روشن یا متوقف میکند و سرعت آن را تغییر میدهد. |
با رسیدن به سرعت کامل، به وسیله یک کنتاکتور دور میزند. | در تمام طول کارکرد موتور به طور مداوم کار میکند. |
فقط میتواند ولتاژ منبع تغذیه را تغییر دهد. | قادر است فرکانس و ولتاژ را تغییر دهد. |
در مقایسه با VFD، اندازه آن کوچکتر است. | ابعاد بزرگی دارد. |
سافت استارترها به فیلترهای اضافی نیاز ندارند. | اینورتر به دلیل تزریق هارمونیک در خط نیاز به پرکننده دارند. |
قیمت آن از اینورتر ارزانتر است. | قیمت بالایی دارد. |
برای سرعت موتور ثابت کاربرد دارد. | برای سرعت موتور متغیر استفاده میشود. |
سافت استارتر نسبت به اینورتر چه مزایایی دارد؟ مدیریت کارآمد انرژی
مزایای سافت استارتر را میتوان به شرح زیر توضیح داد:
- یک سافت استارتر با کنترل گشتاور برای شتابگیری تدریجی سیستم محرک موتور، یک راهاندازی نرم و یکنواخت را تضمین میکند. این امر باعث طول عمر قطعات مکانیکی و کاهش نیاز به هزینههای تعمیر و نگهداری دستگاهها میشود.
- سافت استارترها نقش مهمی در جلوگیری از تضعیف مکانیکی، الکتریکی و حرارتی تجهیزاتی مانند موتورها، ترانسفورماتورها و تابلوهای برق دارند و جریان را در هنگام شتاب مهار میکنند.
- سافت استارتر قابلیت کنترل نرمافزاری را به اپراتور میدهد که به کاهش و نظارت بر مصرف انرژی کمک میکند.
مزایای اینورتر نسبت به سافت استارتر چیست؟ بهرهوری انرژی در بهترین حالت
درایو فرکانس متغیر، مزایای زیر را دارد:
- ذخیره انرژی
- کاهش اوج تقاضای انرژی
- کاهش توان، در صورت عدم نیاز
- سرعت کاملاً قابل تنظیم
- کنترل گشتاور دینامیکی
- حرکت خطی و صاف برای کاربردهایی مانند آسانسور و پله برقی
- حفظ سرعت ماشینآلات
- تطبیق پذیری
- تشخیص هوشمند و ارتباط با دیگر دستگاهها
- حفاظت از اضافه بار پیشرفته
- عملکرد شبیه PLC و برنامهنویسی نرم افزار
- ورودی و خروجیهای دیجیتال و آنالوگ
- خروجیهای رله
- جریان راهاندازی موتور کم
- کاهش تنشهای حرارتی و مکانیکی روی موتورها و تسمهها در هنگام استارت
- قابلیت نصب ساده
- ضریب توان بالا
- کیلو ولت آمپر پایینتر
راهنمای خرید سافت استارتر و اینورتر؛ انتخاب ابزار مناسب برای موتور
در حال حاضر، تکنولوژیهای مختلفی برای کنترل سرعت موتورهای الکتریکی موجود است که از جمله آنها میتوان به سافت استارتر و اینورتر اشاره کرد. هر دو این دستگاهها برای کنترل سرعت موتورها استفاده میشوند، اما تفاوتهای مهمی نیز بین آنها وجود دارد.
- سافت استارتر بخشهایی از سیستم الکتریکی موتور را کنترل میکند تا به موتور اجازه دهد به طور نرم و بدون شوک روشن شود. این دستگاه برای جلوگیری از خستگی مکانیکی موتور و کاهش استهلاک قطعات آن بسیار مفید است. سافت استارتر فقط برای روشن و خاموش کردن موتور استفاده میشود و قابلیت تنظیم سرعت موتور را ندارد.
- از طرفی، اینورتر یک دستگاه پیشرفتهتر است که با تغییر فرکانس و ولتاژ ورودی به موتور، امکان کنترل دقیق سرعت موتور را فراهم میکند. به همین دلیل، اینورتر برای کاربردهایی که نیاز به تنظیم سرعت موتور دارند، بسیار مناسب است. بنابراین، اگر نیاز به کنترل دقیق سرعت موتور دارید، بهتر است از یک اینورتر به جای یک سافت استارتر استفاده کنید.
اگرچه هر دو دستگاه تحت روش راهاندازی ولتاژ کاهش یافته کار میکنند، اما سافت استارتر نمیتواند فرکانس را تغییر دهد. سافت استارتر فقط به کاهش جریان راهاندازی و روان کردن استارت کمک میکند. در حالیکه اینورتر درایو AC بسیار هوشمندتر است و تمام عملکردهای سافت استارتر را به اضافه ویژگیهای بیشتر ارائه میدهد.
بیشتر بخوانید: اینورتر زیمنس
سافت استارتر بخریم یا اینورتر؟ انتخاب بهترین تجهیزات برای خط تولید
در این مقاله، تفاوت سافت استارتر و اینورتر را بررسی کردیم و به ویژگیهای خاص هریک پرداختیم. بنابراین، چطور میتوان تصمیم گرفت که کدامیک از دو دستگاه برای صنعت شما مناسب است؟ پاسخ این سؤال به نیازهای شما بستگی دارد. اگر کنترل سرعت و صرفهجویی در انرژی دغدغه اصلی شماست، اینورتر بهترین انتخاب است. این دستگاه قابلیت تنظیم شتاب موتور و مصرف انرژی را بهینه میکند که در درازمدت منجر به صرفهجویی در هزینهها نیز خواهد شد. در صورتی که نیاز به یک دستگاه حفاظتی با هدف طول عمر موتور و تجهیزات متصل به آن را دارید، سافت استارتر را به شما پیشنهاد میکنیم. یک سافت استارتر راهاندازی نرم موتور دستگاهتان را تضمین کرده، استرس و شوک وارد شده به آن را کاهش میدهد و ماندگاری آن را نیز بالا میبرد.
لازم است ذکر کنیم که برای برخی از عملیات، ترکیبی از اینورتر و سافت استارتر ممکن است کارآمدترین راهحل ممکن باشد. برای مثال، اگر در عملیاتی نیاز به کنترل سرعت قابل تنظیم در حین کارکرد معمولی موتور باشد، اما نیاز به استارت و توقف نرم برای محافظت از تجهیزات حساس هم احساس شود، ترکیب این دو وسیله میتواند بهترین عملکرد را به شما ارائه دهد.
به طور کلی، انتخاب بین درایو و سافت استارتر به نیازها و اولویتهای شما بستگی دارد. هر دستگاه دارای مزایای منحصربهفردی برای پاسخگویی به احتیاجات صنایع مختلف است. خواه اولویت شما صرفهجویی در مصرف انرژی، حفاظت از موتور یا ترکیبی از این دو باشد، در نظر گرفتن ویژگیها و مزایای اینورترها و سافت استارترها به شما در تصمیمگیری آگاهانه برای خط تولیدتان کمک خواهد کرد.
خرید اینورتر و سافت استارتر از فروشگاه داماس زیمنس
حالا که تفاوت سافت استارتر و اینورتر را میدانید، امکان این را دارید که مطابق با نیازهای صنعت خود، هریک از این تجهیزات را خریداری نمایید. اگر به دنبال مکانی مطمئن برای خرید این دستگاهها هستید، فروشگاه داماس زیمنس به عنوان نمایندگی زیمنس برای خدمترسانی به شما مشتریان آماده است. این فروشگاه در تهران واقع شده و به کل ایران ارسال دارد. گزینههای زیادی در داماس زیمنس هستند که میتوانید از آنها بهره ببرید. از لوازم حفاظتی الکتریکی و دستگاههای تأمین برق گرفته تا موتورهای مختلف و سیستمهای اتوماسیون صنعتی. همه اقلام فروشگاه اورجینال هستند و میتوانید قطعات مورد نظرتان را از طریق سایت پیدا کنید. در صورتی که نیاز به مشاوره برای خرید اینورتر و سافت استارتر از داماس زیمنس دارید، تماس بگیرید تا کارشناسان ما شما را راهنمایی نمایند.
سؤالات متداول
- تفاوت بین سافت استارتر و اینورتر چیست؟
تفاوت اصلی بین این دو این است که یک اینورتر میتواند سرعت یک موتور را تغییر دهد در حالی که یک سافت استارتر فقط راهاندازی و توقف آن موتور را کنترل میکند. قیمت سافت استارتر نیز پایینتر است.
- آیا سافت استارتر در مصرف برق صرفهجویی میکند؟
استفاده از سافت استارتر ممکن است در مصرف انرژی صرفهجویی کند، اما تفاوتی در مصرف برق ندارد. وقتی یک موتور روشن میشود، جریان زیادی را میکشد. این هجوم جریان اغلب 5 تا 6 برابر جریان در حال اجرا با سرعت بار کامل موتور است.
- آیا سافت استارتر همان اینورتر است؟
سافت استارتر و اینورتر دو محصول کاملاً متفاوت هستند. از اینورترها در جایی استفاده میشود که تنظیم سرعت مورد نیاز است و خروجی آنها نه تنها ولتاژ بلکه فرکانس را نیز تغییر میدهد. سافت استارتر فقط یک تنظیم کننده ولتاژ است.
- اینورتر چه کاری انجام میدهد؟
وظیفه اصلی یک اینورتر تبدیل جریان برق مستقیم به متناوب است. این دستگاه همچنین امکان کنترل دقیق سرعت موتور را نیز ارائه میکند.