بی متال چیست؟
اگر در زمینه صنعت برق کوچک‌ترین فعالیتی داشته باشید، به احتمال زیاد نام بی …
اگر در زمینه صنعت برق کوچک‌ترین فعالیتی داشته باشید، به احتمال زیاد نام بی متال را شنیده‌اید؛ این قطعه پرکاربرد که معمولاً در مدارات صنعتی استفاده می‌شود، وظیفه‌دار محافظت از مصرف‌کننده‌ها در برابر عوامل خطرساز مختلف است. البته استفاده از بی متال محدودیت خاصی ندارد و هر کجا که نیاز به تامین امنیت مدار وجود داشته باشد می‌توان از این قطعه استفاده کرد.
لازم به ذکر است که بی متال جایگزین‌های زیادی دارد و اگر به دنبال دلایلی قانع‌کننده برای استفاده از این قطعه هستید، در ادامه این نوشته همراه ما باشید.
بی متال چیست و چگونه کار می‌کند؟
بی متال در واقع یک رله است که به آن رله حرارتی هم می‌گویند و همان‌طور که از نام این قطعه مشخص است، بر اساس حرارت عمل می‌کند؛ البته عملکرد و مزایا و معایب بی متال را در ادامه بیشتر بررسی خواهیم کرد. بی متال قطعهای است که بر سر راه جریان در مدارات الکتریکی قرار گرفته و در صورت وقوع اتصال کوتاه و یا اضافه‌بار، بلافاصله مدار را قطع می‌کند. این رله‌ها بعد از برطرف شدن مشکل یا به شکل خودبه‌خود متصل شده و یا نیاز به متصل شدن با کمک اپراتور را دارند. این امر از نوع ساختار بی متال تعیین می‌شود که انواع مختلف این قطعه از این نظر عبارت‌اند از:
- بی متال دستی
- بی متال اتوماتیک
- بی متال دستی و اتوماتیک
موضوع مهمی که شاید فکر شما را مشغول کرده باشد، روش این قطعه‌ها برای تشخیص اضافه‌بار و اتصال کوتاه است. این رله‌ها دارای مکانیسمی ساده و بسیار ارزان برای تشخیص این دو مشکل هستند. درون این رله‌ها دو فلز که جنس‌های متفاوتی دارند و دارای ضریب انبساط بالایی هم هستند به شکل دقیقی روی هم پرس شده‌اند. اتصال کوتاه و اضافه‌بار هر دو تولید حرارت می‌کنند و در این بین به واسطه این حرارت، فلزی که دارای ضریب انبساط بیشتری است، به سمت فلزی دیگر خم شده و اتصال برقرار می‌شود و بلافاصله، راه مدار برای عبور جریان قطع می‌شود.
انواع بی متال
رله بی متال را می‌توان بر اساس موارد مختلف دسته‌بندی کرد اما در این بین برخی مشخصه‌ها از همه مهم‌تر هستند که در ادامه این مشخصه‌ها را بررسی کرده‌ایم.
انواع بی متال از نظر رنج جریان
مهم‌ترین عامل دسته‌بندی بی متال، رنج جریان است. انواع بی متال از نظر رنج جریان عبارت‌اند از:
- بی متال با جریان کم (سری D): بی متال با جریان پایین که با عنوان سری D هم شناخته می‌شود، برای فعالیت در محدوده جریان 0.16 تا 150 میلی‌آمپر ساخته شده و توانایی پوشش جریانی بیشتر از ین رنج را ندارد. این قطعه برای کاربردهای بسیار حساس و نیازمند دقت مانند ترموستات‌ها، سوئیچ‌های دما و دستگاه‌های حفاظت حرارتی استفاده می‌شود.
- بی متال با جریان بالا (سری F): دز مقابل بی متال جریان پایین، بی متال با جریان بالا، معروف به سری F، برای فعالیت در مدارات جریان بالا ساخته شده. محدوده عملکرد این بی متال در رنج 60 تا 630 میلی‌آمپر است و برای چنین رنج بالایی، این بی متال‌ها دقت بالایی هم دارند. این رله در قطع کننده‌های مدار، دستگاه‌های محافظ موتور و رله‌های اضافه بار استفاده می‌شوند.
انواع بی متال از نظر تعداد فاز
از آنجا که بی متال اغلب در مدارات صنعتی به کار گرفته می‌شود، در انواع سه فاز و تک فاز به تولید می‌رسد. بی متال سه فاز رایج‌ترین و پرکاربردترین نمونه است. این قطعه معمولاً با کنتاکتورهای سه فاز بر اساس محدوده جریان مورد نظر نصب می‌شود. این نوع بی متال دارای ویژگی‌های ضروری مانند دکمه تنظیم مجدد، تنظیمات حالت دستی و خودکار، پیچ تنظیم جریان و چندین کنتاکت کنترل باز و بسته است.
در مقابل بی متال سه فاز، تولیدکنندگان تلاش کرده‌اند که نمونه‌ای از این محصول برای تقلید رفتار بی متال سه فاز در مدارات تک فاز هم بسازند اما به صورت کلی نمی‌توان ساختار این رله‌ها را کاملاً تک فاز در نظر گرفت.
بیشتر بخوانید: بیمتال زیمنس
نقشه مدار بی متال
نقشه مدار بی متال خیلی پیچیده نیست و تنها با رعایت یک‌سری استانداردهای کلی می‌توان این رله را در مدار فعال کرد. البته که بسته به نوع مدار و عملکرد مد نظر ممکن است که مدارات در جزئیات با هم متفاوت باشند اما به شکل کلی مشابه هستند. نحوه نصب بی متال بسیار ساده است؛ برای این کار باید شاخک‌های بی متال را به خروجی کنتاکتور متصل کرده و مدار فرمان آن را به شکل اصولی ببندیم .
لازم به ذکر است که در صورت قرار داشتن بی متال در مدار حتماً باید از فیوز مینیاتوری هم در مدار استفاده شود تا آن را در مقابل جریان مغناطیسی محافظت کند چراکه بی متال فقط محافظ جریان حرارتی است.
کلام آخر
اگر به دنبال یک محافظت‌کننده مطمئن و ارزان برای مدارات صنعتی و حتی خانگی خود هستید، یکی از بهترین گزینه‌ها بی متال است. بی متال یا رله حرارتی قطعهای است که بر اساس حرارت تولید شده از اتصال کوتاه یا اضافه‌بار می‌تواند این دو مشکل را تشخیص داده و به سرعت مدار را قطع کند. با توجه به کاربردی بودن این محصول، ما در این نوشته کوشیدیم تا تمام جزئیات لازم درباره بی متال را برای شما تشریح کنیم و امید است که مطالب مذکور مفید بوده باشند.
در نمایندگی زیمنس داماس تامین موجودی کاملی از انواع بیمتال با مشخصات مختلف صورت گرفته تا شما مشتریان گرامی بتوانی با دست باز و در فضایی تخصصی اقدام به خرید کنید.
